Wohnanlage Haus A | 17.06.2007 |
München, Heigelstr. 19 |
(Öffentlich-rechtlicher Nachweis nach EnEV)
Flächen | |||||||||||
Wände | |||||||||||
1. Wände EG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | |||||||||||
Länge | * | Höhe | * | Faktor | = | Fläche | Orient. | ||||
21,00 | * | 3,05 | * | 2,00 | = | 128,1 | |||||
11,00 | * | 3,05 | * | 2,00 | = | 67,1 | |||||
1,00 | * | 3,05 | * | 4,00 | = | 12,2 | |||||
0,30 | * | 3,05 | * | 2,00 | = | 1,8 | |||||
209,2 | |||||||||||
- Anteil Fenster = | 50,1 | ||||||||||
- Anteil Türen = | 2,5 | ||||||||||
Wandfläche = | 156,6 | 156,6 m2 | |||||||||
2. Wände 1. OG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | |||||||||||
21,00 | * | 2,85 | * | 2,00 | = | 119,7 | |||||
11,00 | * | 2,85 | * | 2,00 | = | 62,7 | |||||
1,10 | * | 2,85 | * | -2,00 | = | -6,3 | |||||
176,1 | |||||||||||
- Anteil Fenster = | 45,0 | ||||||||||
Wandfläche = | 131,1 | 131,1 m2 | |||||||||
3. Wände DG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | |||||||||||
21,00 | * | 0,30 | * | 2,00 | = | 12,6 | |||||
11,00 | * | 0,30 | * | 2,00 | = | 6,6 | |||||
2,00 | * | 0,30 | * | 2,00 | = | 1,2 | |||||
2,00 | * | 2,00 | * | 1,00 | = | 4,0 | |||||
1,20 | * | 2,80 | * | 2,00 | = | 6,7 | |||||
1,20 | * | 3,20 | * | 1,00 | = | 3,8 | |||||
2,00 | * | 2,00 | * | 1,00 | = | 4,0 | |||||
1,40 | * | 2,80 | * | 2,00 | = | 7,8 | |||||
46,8 | |||||||||||
- Anteil Fenster = | 14,8 | ||||||||||
Wandfläche = | 32,0 | 32,0 m2 | |||||||||
4. Wände DG; Gaube; 17,5 cm | |||||||||||
1,70 | * | 1,70 | * | 2,00 | = | 5,8 | |||||
1,70 | * | 1,70 | * | 2,00 | = | 5,8 | |||||
1,70 | * | 1,70 | * | 1,00 | = | 2,9 | |||||
2,30 | * | 1,70 | * | 2,00 | = | 7,8 | |||||
2,50 | * | 1,70 | * | 2,00 | = | 8,5 | |||||
3,00 | * | 1,70 | * | 1,00 | = | 5,1 | |||||
35,9 | |||||||||||
- Anteil Fenster = | 13,2 | ||||||||||
Wandfläche = | 22,7 | 22,7 m2 | |||||||||
5. Wände KG; Stahlbeton; 32,0 cm | |||||||||||
13,90 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 36,8 | |||||
5,40 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 14,3 | |||||
0,30 | * | 2,65 | * | 2,00 | = | 1,6 | |||||
52,7 | |||||||||||
- Anteil Fenster = | 4,4 | ||||||||||
Wandfläche = | 48,4 | 48,4 m2 | |||||||||
6. Wände KG; Stahlbeton; 29,0 cm | |||||||||||
8,50 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 22,5 | |||||
5,60 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 14,8 | |||||
3,70 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 9,8 | |||||
47,2 | 47,2 m2 | ||||||||||
7. Wände KG; KS; 30,0 cm | |||||||||||
5,70 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 15,1 | |||||
1,60 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 4,2 | |||||
19,3 | 19,3 m2 | ||||||||||
8. Wände KG; HLZ; 24,0 cm | |||||||||||
5,20 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 13,8 | |||||
13,8 | |||||||||||
- Anteil Türen = | 3,6 | ||||||||||
Wandfläche = | 10,2 | 10,2 m2 | |||||||||
| |||||||||||
Fenster | |||||||||||
2,75 | * | 2,20 | * | 1,00 | = | 6,1 | S | ||||
0,90 | * | 2,20 | * | 8,00 | = | 15,8 | S | ||||
0,90 | * | 2,20 | * | 4,00 | = | 7,9 | O/W | ||||
1,80 | * | 2,20 | * | 1,00 | = | 4,0 | O/W | ||||
1,15 | * | 1,40 | * | 1,00 | = | 1,6 | N | ||||
0,90 | * | 1,30 | * | 5,00 | = | 5,8 | N | ||||
0,70 | * | 1,30 | * | 2,00 | = | 1,8 | S | ||||
1,80 | * | 1,30 | * | 1,00 | = | 2,3 | O/W | ||||
0,90 | * | 1,30 | * | 4,00 | = | 4,7 | O/W | ||||
50,1 | 50,1 m2 | ||||||||||
2,75 | * | 2,10 | * | 1,00 | = | 5,8 | S | ||||
0,90 | * | 2,10 | * | 6,00 | = | 11,3 | S | ||||
0,90 | * | 2,10 | * | 3,00 | = | 5,7 | O/W | ||||
1,80 | * | 2,10 | * | 2,00 | = | 7,6 | O/W | ||||
0,90 | * | 1,30 | * | 5,00 | = | 5,8 | N | ||||
0,70 | * | 1,30 | * | 2,00 | = | 1,8 | S | ||||
1,80 | * | 1,30 | * | 1,00 | = | 2,3 | O/W | ||||
0,90 | * | 1,30 | * | 4,00 | = | 4,7 | O/W | ||||
45,0 | 45,0 m2 | ||||||||||
0,90 | * | 2,10 | * | 4,00 | = | 7,6 | O/W | ||||
0,90 | * | 2,10 | * | 1,00 | = | 1,9 | N | ||||
0,90 | * | 1,50 | * | 1,00 | = | 1,3 | N | ||||
0,90 | * | 1,50 | * | 1,00 | = | 1,3 | S | ||||
0,90 | * | 1,50 | * | 2,00 | = | 2,7 | O/W | ||||
14,8 | 14,8 m2 | ||||||||||
2,20 | * | 1,20 | * | 2,00 | = | 5,3 | N | ||||
2,00 | * | 1,20 | * | 2,00 | = | 4,8 | S | ||||
2,60 | * | 1,20 | * | 1,00 | = | 3,1 | O/W | ||||
13,2 | 13,2 m2 | ||||||||||
1,70 | * | 1,00 | * | 1,00 | = | 1,7 | O/W | ||||
0,80 | * | 0,60 | * | 2,00 | = | 1,0 | S | ||||
1,70 | * | 1,00 | * | 1,00 | = | 1,7 | S | ||||
4,4 | 4,4 m2 | ||||||||||
| |||||||||||
Türen | |||||||||||
1,15 | * | 2,20 | * | 1,00 | = | 2,5 | N | ||||
2,5 | 2,5 m2 | ||||||||||
0,90 | * | 2,00 | * | 2,00 | = | 3,6 | N | ||||
3,6 | 3,6 m2 | ||||||||||
| |||||||||||
Decken | |||||||||||
93,7 m2 | |||||||||||
93,7 m2 | |||||||||||
7,8 m2 | |||||||||||
91,7 m2 | |||||||||||
46,8 m2 | |||||||||||
12,1 m2 | |||||||||||
227,8 m2 | |||||||||||
13,1 m2 | |||||||||||
214,7 m2 | |||||||||||
3,2 m2 | |||||||||||
295,2 m2 | |||||||||||
N | 45,0o | 3,1 m2 | |||||||||
Σ A = | 1.167,7 m2 |
Volumen | ||||||||||||
Länge | * | Breite | * | Faktor | * | Höhe | * | Faktor | = | Volumen | ||
| ||||||||||||
5,40 | * | 12,30 | * | 1,00 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 176,0 | ||
4,50 | * | 1,60 | * | 1,00 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 19,1 | ||
5,30 | * | 3,80 | * | 1,00 | * | 2,65 | * | 1,00 | = | 53,4 | ||
0,05 | * | 1,00 | * | -1,00 | * | 0,00 | * | 1,00 | = | -0,0 | ||
248,5 | 248,5 m3 | |||||||||||
| ||||||||||||
21,00 | * | 11,00 | * | 1,00 | * | 3,05 | * | 1,00 | = | 704,5 | ||
3,60 | * | 1,00 | * | 1,00 | * | 3,05 | * | 1,00 | = | 11,0 | ||
4,15 | * | 1,00 | * | 1,00 | * | 3,05 | * | 1,00 | = | 12,7 | ||
3,85 | * | 0,30 | * | 1,00 | * | 3,05 | * | 1,00 | = | 3,5 | ||
93,70 | * | 1,00 | * | 1,00 | * | 3,05 | * | 1,00 | = | 285,8 | ||
93,70 | * | 1,00 | * | -1,00 | * | 3,05 | * | 1,00 | = | -285,8 | ||
731,7 | 731,7 m3 | |||||||||||
| ||||||||||||
21,00 | * | 11,00 | * | 1,00 | * | 2,85 | * | 1,00 | = | 658,3 | ||
1,80 | * | 1,80 | * | -1,00 | * | 2,85 | * | 1,00 | = | -9,2 | ||
649,1 | 649,1 m3 | |||||||||||
| ||||||||||||
2,00 | * | 3,00 | * | 1,00 | * | 2,00 | * | -0,50 | = | -6,0 | ||
2,00 | * | 2,00 | * | 1,00 | * | 2,00 | * | -0,50 | = | -4,0 | ||
1,70 | * | 2,30 | * | 2,00 | * | 1,70 | * | 0,50 | = | 6,6 | ||
1,70 | * | 2,50 | * | 2,00 | * | 1,70 | * | 0,50 | = | 7,2 | ||
1,70 | * | 3,00 | * | 1,00 | * | 1,70 | * | 0,50 | = | 4,3 | ||
21,00 | * | 11,00 | * | 1,00 | * | 0,30 | * | 1,00 | = | 69,3 | ||
1,80 | * | 1,80 | * | 1,00 | * | 0,30 | * | 1,00 | = | 1,0 | ||
1,80 | * | 1,80 | * | -1,00 | * | 0,30 | * | 1,00 | = | -1,0 | ||
3,00 | * | 2,90 | * | -1,00 | * | 0,30 | * | 1,00 | = | -2,6 | ||
2,00 | * | 2,50 | * | -1,00 | * | 0,30 | * | 1,00 | = | -1,5 | ||
0,80 | * | 0,80 | * | 1,00 | * | 0,30 | * | 1,00 | = | 0,2 | ||
6,30 | * | 4,70 | * | 1,00 | * | 12,00 | * | 1,00 | = | 355,3 | ||
4,70 | * | 4,70 | * | 1,00 | * | 1,70 | * | 1,00 | = | 37,6 | ||
2,00 | * | 0,80 | * | -1,00 | * | 2,20 | * | 1,00 | = | -3,5 | ||
4,70 | * | 4,70 | * | 2,00 | * | 4,70 | * | 0,33 | = | 68,5 | ||
531,5 | 531,5 m3 | |||||||||||
Σ Ve = | 2.160,8 m3 |
A/Ve = 1.167,7 / 2.160,8 = 0,54 m-1
AN = 0,32 * Ve = 691,4 m2
Wohngebäude mit zentraler Warmwasserbereitung:
Qp'' = 50,94 + 75,29 * A/Ve + 2600 / (100 + AN) = 94,9 kWh/(m2*a)
HT' = 0,3 + 0,15 / (A/Ve) = 0,57 W/(m2*K)
(Reduktionsfaktoren nach DIN 4108-6 Tabelle 3)
Bezeichnung | Faktor | * | U-Wert | * | Fläche | = | Summe | |
1,00 | * | 0,45 | * | 156,6 | = | 70,14 | ||
1,00 | * | 0,45 | * | 131,1 | = | 58,71 | ||
1,00 | * | 0,45 | * | 32,0 | = | 14,31 | ||
1,00 | * | 0,21 | * | 22,7 | = | 4,71 | ||
0,60 | * | 0,34 | * | 48,4 | = | 9,78 | ||
0,60 | * | 0,67 | * | 47,2 | = | 18,83 | ||
0,60 | * | 0,55 | * | 19,3 | = | 6,35 | ||
0,60 | * | 1,24 | * | 10,2 | = | 7,59 | ||
1,00 | * | 1,20 | * | 50,1 | = | 60,08 | ||
1,00 | * | 1,20 | * | 45,0 | = | 54,04 | ||
1,00 | * | 1,20 | * | 14,8 | = | 17,82 | ||
1,00 | * | 1,20 | * | 13,2 | = | 15,84 | ||
1,00 | * | 1,20 | * | 4,4 | = | 5,23 | ||
1,00 | * | 1,50 | * | 2,5 | = | 3,79 | ||
1,00 | * | 4,00 | * | 3,6 | = | 14,40 | ||
0,60 | * | 0,43 | * | 93,7 | = | 24,19 | ||
0,60 | * | 0,28 | * | 7,8 | = | 1,29 | ||
0,50 | * | 0,40 | * | 91,7 | = | 18,50 | ||
0,50 | * | 0,23 | * | 46,8 | = | 5,28 | ||
1,00 | * | 0,29 | * | 12,1 | = | 3,47 | ||
1,00 | * | 0,29 | * | 13,1 | = | 3,73 | ||
1,00 | * | 0,25 | * | 3,2 | = | 0,82 | ||
1,00 | * | 0,23 | * | 295,2 | = | 67,04 | ||
1,00 | * | 1,30 | * | 3,1 | = | 3,97 | ||
1,00 | * | 0,05 | * | 1.167,7 | = | 58,38 | ||
Spezifischer Transmissionswärmeverlust HT = | 548,30 |
H'T = HT / A = 0,47 W/(m2*K) <= 0,57 W/(m2*K) => Nachweis erfüllt
Unterschreitung des zulässigen Höchstwertes um 18 %
Luftwechselrate n = 0,70 h-1 (Ohne Luftdichtigkeitsprüfung)
Luftvolumen V = 0,76 * 2.160,8 = 1.642,2 m3
HV = V * n * 0,34 = 1.642,2 * 0,70 * 0,34 = 390,84 W/K
Referenzort: Deutschland; Mittlere Gebäudeinnentemperatur = 19.0 oC
Mit Nachtabsenkung (vgl. DIN 4108-6 Abschnitt 6.5.4)
Reduzierter Betrieb und zeitgeregelte Aufheizung:
Φpp = 1,5 * ( HT + HV,n = 0,5 ) * 31K = 38.477,4 W
tU = 7.0 h
Φrp = 0 W, infolge Abschaltbetriebs und Φg = 0
Cwirk,NA = 18,0 Wh/(m3K) * Ve = 38.893,6 Wh/K
Hsb = Hsp = HT + HV = 939,1 W/K
Hic = 4 * AN / 0,13 m2K/W = 21.275,1 W/K
Hd = Hw + Hv = 454,4 W/K
Monatliche Wärmeverluste Ql,M in kWh/M
Ql,M = 0,024 * ( HT + HV ) * ( θi - θe,M ) * tM
Monat | Transmission | Lüftung | Nachtabsenkung | Gesamt | |
Jan | 8.281,1 | 5.902,9 | -619,7 | 13.564,3 | |
Feb | 6.779,6 | 4.832,6 | -477,4 | 11.134,9 | |
Mrz | 6.078,3 | 4.332,7 | -390,8 | 10.020,1 | |
Apr | 3.750,4 | 2.673,3 | -224,6 | 6.199,1 | |
Mai | 2.488,4 | 1.773,8 | -149,0 | 4.113,2 | |
Jun | 1.302,8 | 928,6 | -78,0 | 2.153,4 | |
Jul | 407,9 | 290,8 | -24,4 | 674,3 | |
Aug | 285,6 | 203,5 | -17,1 | 472,0 | |
Sep | 1.816,0 | 1.294,5 | -108,7 | 3.001,7 | |
Okt | 4.038,6 | 2.878,8 | -242,1 | 6.675,2 | |
Nov | 5.645,3 | 4.024,1 | -358,4 | 9.311,0 | |
Dez | 7.220,5 | 5.146,9 | -498,2 | 11.869,2 |
Φs,M = Σ Is,M,j * Σ( FF * FS * FC * FW * g⊥ * Ai )
FC = 1,0; FW = 0,9
Monat | Transp. Bauteile | Gesamt | ||||
N | O/W | S | QS | Σ QS | ||
Jan | 94,4 | 337,4 | 717,2 | 1.149,0 | 1.149,0 | |
Feb | 140,5 | 451,1 | 705,6 | 1.297,2 | 1.297,2 | |
Mrz | 229,8 | 715,4 | 1.024,5 | 1.969,7 | 1.969,7 | |
Apr | 424,6 | 1.632,7 | 1.697,9 | 3.755,3 | 3.755,3 | |
Mai | 563,0 | 1.768,1 | 1.524,0 | 3.855,1 | 3.855,1 | |
Jun | 670,4 | 1.959,3 | 1.611,2 | 4.240,8 | 4.240,8 | |
Jul | 696,8 | 2.105,6 | 1.728,9 | 4.531,2 | 4.531,2 | |
Aug | 482,2 | 1.552,2 | 1.434,3 | 3.468,7 | 3.468,7 | |
Sep | 313,7 | 1.175,6 | 1.425,3 | 2.914,6 | 2.914,6 | |
Okt | 222,7 | 688,4 | 1.037,3 | 1.948,4 | 1.948,4 | |
Nov | 117,3 | 365,7 | 669,3 | 1.152,3 | 1.152,3 | |
Dez | 67,7 | 202,5 | 422,6 | 692,7 | 692,7 |
Interner Wärmegewinn qI = 5,0 W/m2
Φi,M = qi,M * AN
(Berechnung siehe Summe Wärmegewinne)
Monatliche Wärmegewinne Qg,M in kWh/M
Qg,M = 0,024 * ( Φs,M + Φi,M ) * tM
Monat | Solar | Intern | Gesamt | |
Jan | 1.149,0 | 2.572,2 | 3.721,2 | |
Feb | 1.297,2 | 2.323,2 | 3.620,4 | |
Mrz | 1.969,7 | 2.572,2 | 4.541,8 | |
Apr | 3.755,3 | 2.489,2 | 6.244,5 | |
Mai | 3.855,1 | 2.572,2 | 6.427,3 | |
Jun | 4.240,8 | 2.489,2 | 6.730,0 | |
Jul | 4.531,2 | 2.572,2 | 7.103,4 | |
Aug | 3.468,7 | 2.572,2 | 6.040,9 | |
Sep | 2.914,6 | 2.489,2 | 5.403,8 | |
Okt | 1.948,4 | 2.572,2 | 4.520,6 | |
Nov | 1.152,3 | 2.489,2 | 3.641,5 | |
Dez | 692,7 | 2.572,2 | 3.264,9 |
(Vereinfachter Ansatz nach DIN 4108-6 Abschnitt 6.5.2)
Cwirk = 50,0 Wh/(m3K) * Ve = 108.037,8 Wh/K
τ = Cwirk / H = 108.037,8 / 939,14 = 115,0 h
a = a0 + τ / τ0 = 0,8 + 115,0 / 28 = 4,91
γ = Qg,M / Ql,M
η = (1 - γa) / (1 - γa + 1), wenn γ ≠ 1
η = a / (a + 1), wenn γ = 1
Monatlicher Ausnutzungsgrad: | |||
Monat | γ | η | |
Jan | 0,27 | 0,999 | |
Feb | 0,33 | 0,997 | |
Mrz | 0,45 | 0,989 | |
Apr | 1,01 | 0,828 | |
Mai | 1,56 | 0,612 | |
Jun | 3,13 | 0,319 | |
Jul | 10,53 | 0,095 | |
Aug | 12,80 | 0,078 | |
Sep | 1,80 | 0,541 | |
Okt | 0,68 | 0,947 | |
Nov | 0,39 | 0,994 | |
Dez | 0,28 | 0,999 | |
Monatliche nutzbare Wärmegewinne: | ||||
Monat | Solar | Intern | Gesamt | |
Jan | 1.147,6 | 2.568,9 | 3.716,5 | |
Feb | 1.293,6 | 2.316,9 | 3.610,5 | |
Mrz | 1.947,3 | 2.543,0 | 4.490,3 | |
Apr | 3.108,3 | 2.060,3 | 5.168,6 | |
Mai | 2.360,1 | 1.574,7 | 3.934,9 | |
Jun | 1.353,5 | 794,4 | 2.147,9 | |
Jul | 430,1 | 244,2 | 674,3 | |
Aug | 271,0 | 201,0 | 472,0 | |
Sep | 1.577,5 | 1.347,3 | 2.924,9 | |
Okt | 1.845,2 | 2.436,0 | 4.281,2 | |
Nov | 1.145,2 | 2.474,0 | 3.619,3 | |
Dez | 691,9 | 2.568,9 | 3.260,7 | |
Jahres-Heizwärmebedarf: | ||||
Monat | Wärmeverluste | Nutzbare Wärmegewinne | Heizwärmebedarf | |
Jan | 13.564,3 | 3.716,5 | 9.847,8 | |
Feb | 11.134,9 | 3.610,5 | 7.524,3 | |
Mrz | 10.020,1 | 4.490,3 | 5.529,9 | |
Apr | 6.199,1 | 5.168,6 | 1.030,5 | |
Mai | 4.113,2 | 3.934,9 | 178,3 | |
Jun | 2.153,4 | 2.147,9 | 5,5 | |
Jul | 674,3 | 674,3 | 0,0 | |
Aug | 472,0 | 472,0 | 0,0 | |
Sep | 3.001,7 | 2.924,9 | 76,8 | |
Okt | 6.675,2 | 4.281,2 | 2.393,9 | |
Nov | 9.311,0 | 3.619,3 | 5.691,7 | |
Dez | 11.869,2 | 3.260,7 | 8.608,5 | |
Σ | 79.188,3 | 38.301,1 | 40.887,3 |
qh = Qh / AN = 59,1 kWh/(m2*a)
Qp = ( Qh / AN + Qw ) * ep = ( 40.887,3 / 691,4 + 12,5 ) * 1,21 =
Qp = 86,8 kWh/(m2*a) <= 94,9 kWh/(m2*a) => Nachweis erfüllt
Ermittlung von ep siehe Anlagenbewertung
CO2-Emissionen E = qh * fi * αi = 11,8 kg/(m2*a)
U-Werte der Bauteile |
||||||||||
1. Wände EG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | ||||||||||
d = 30 cm; beidseitig verputzt | ||||||||||
Aufbau (von aussen bzw. oben) | d | / | λ | = | R | |||||
Dämmputz | 0,030 | / | 0,080 | = | 0,375 | |||||
Porosierte Ziegel T 0,9 Dämmörtel | 0,300 | / | 0,180 | = | 1,667 | |||||
Gipsputz | 0,015 | / | 0,700 | = | 0,021 | |||||
Σ R = | 2,063 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,13 + 2,063 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 2,233 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,45 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
2. Wände 1. OG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | ||||||||||
d = 30 cm; beidseitig verputzt | ||||||||||
Dämmputz | 0,030 | / | 0,080 | = | 0,375 | |||||
Porosierte Ziegel T 0,9 Dämmörtel | 0,300 | / | 0,180 | = | 1,667 | |||||
Gipsputz | 0,015 | / | 0,700 | = | 0,021 | |||||
Σ R = | 2,063 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,13 + 2,063 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 2,233 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,45 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
3. Wände DG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | ||||||||||
d = 30 cm; beidseitig verputzt | ||||||||||
Dämmputz | 0,030 | / | 0,080 | = | 0,375 | |||||
Porosierte Ziegel T 0,9 Dämmörtel | 0,300 | / | 0,180 | = | 1,667 | |||||
Gipsputz | 0,015 | / | 0,700 | = | 0,021 | |||||
Σ R = | 2,063 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,13 + 2,063 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 2,233 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,45 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
4. Wände DG; Gaube; 17,5 cm | ||||||||||
16 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Wärmedämmung (WLG 035) | 0,160 | / | 0,035 | = | 4,571 | |||||
Gipskarton | 0,015 | / | 0,210 | = | 0,071 | |||||
Σ R = | 4,643 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,13 + 4,643 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 4,813 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,21 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
5. Wände KG; Stahlbeton; 32,0 cm | ||||||||||
d = 24 cm + 8 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Wärmedämmung 030 | 0,080 | / | 0,030 | = | 2,667 | |||||
Stahlbeton | 0,240 | / | 2,100 | = | 0,114 | |||||
Kalkzementputz | 0,015 | / | 0,870 | = | 0,017 | |||||
Σ R = | 2,798 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,13 + 2,798 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 2,968 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,34 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
6. Wände KG; Stahlbeton; 29,0 cm | ||||||||||
d = 24 cm + 5 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Wärmedämmung 045 | 0,050 | / | 0,045 | = | 1,111 | |||||
Stahlbeton | 0,240 | / | 2,100 | = | 0,114 | |||||
Kalkzementputz | 0,015 | / | 0,870 | = | 0,017 | |||||
Σ R = | 1,243 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,13 + 1,243 + 0,13 = | ||||||||||
RT = 1,503 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,67 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
7. Wände KG; KS; 30,0 cm | ||||||||||
d = 24 cm + 6 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Wärmedämmung 045 | 0,060 | / | 0,045 | = | 1,333 | |||||
KS 2,0 | 0,240 | / | 1,100 | = | 0,218 | |||||
Kalkzementputz | 0,015 | / | 0,870 | = | 0,017 | |||||
Σ R = | 1,569 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,13 + 1,569 + 0,13 = | ||||||||||
RT = 1,829 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,55 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
8. Wände KG; HLZ; 24,0 cm | ||||||||||
d = 24 cm; beidseitig verputzt | ||||||||||
Kalkzementputz | 0,015 | / | 0,870 | = | 0,017 | |||||
HLZ 1,0 | 0,240 | / | 0,470 | = | 0,511 | |||||
Kalkzementputz | 0,015 | / | 0,870 | = | 0,017 | |||||
Σ R = | 0,545 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,13 + 0,545 + 0,13 = | ||||||||||
RT = 0,805 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 1,24 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
9. Fenster in Wände EG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | ||||||||||
Wärmedämmglas U = 1,0 | ||||||||||
Energiedurchlassgrad g = 0,59; Rahmenfaktor FF = 0,70 | ||||||||||
U = 1,20 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
10. Fenster in Wände 1. OG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | ||||||||||
Wärmedämmglas U = 1,0 | ||||||||||
Energiedurchlassgrad g = 0,59; Rahmenfaktor FF = 0,70 | ||||||||||
U = 1,20 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
11. Fenster in Wände DG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | ||||||||||
Wärmedämmglas U = 1,0 | ||||||||||
Energiedurchlassgrad g = 0,59; Rahmenfaktor FF = 0,70 | ||||||||||
U = 1,20 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
12. Fenster in Wände DG; Gaube; 17,5 cm | ||||||||||
Wärmedämmglas U = 1,0 | ||||||||||
Energiedurchlassgrad g = 0,59; Rahmenfaktor FF = 0,70 | ||||||||||
U = 1,20 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
13. Fenster in Wände KG; Stahlbeton; 32,0 cm | ||||||||||
Wärmedämmglas U = 1,0 | ||||||||||
Energiedurchlassgrad g = 0,59; Rahmenfaktor FF = 0,70 | ||||||||||
U = 1,20 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
14. Türen in Wände EG; Porosierte Ziegel; 30,0 cm | ||||||||||
Energiedurchlassgrad g = 0,59; Rahmenfaktor FF = 0,70 | ||||||||||
U = 1,50 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
15. Türen in Wände KG; HLZ; 24,0 cm | ||||||||||
U = 4,00 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
16. Boden gegen Erdreich im KG | ||||||||||
d = 25 cm + 8 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Estrich | 0,050 | / | 1,400 | = | 0,036 | |||||
Wärmedämmung (WLG 040) | 0,080 | / | 0,040 | = | 2,000 | |||||
Stahlbeton | 0,250 | / | 2,100 | = | 0,119 | |||||
Σ R = | 2,155 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,17 + 2,155 + 0,00 = | ||||||||||
RT = 2,325 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,43 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
17. Decke unter EG (innerhalb thermischer Hülle) | ||||||||||
|
||||||||||
18. Boden gegen Erdreich im EG | ||||||||||
d = 20 cm + 7 cm + 5 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Estrich | 0,060 | / | 1,400 | = | 0,043 | |||||
Wärmedämmung 035 | 0,070 | / | 0,035 | = | 2,000 | |||||
Stahlbeton | 0,200 | / | 2,100 | = | 0,095 | |||||
Wärmedämmung 040 | 0,050 | / | 0,040 | = | 1,250 | |||||
Σ R = | 3,388 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,17 + 3,388 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 3,598 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,28 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
19. Decke über KG | ||||||||||
d = 20 cm + 7 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Estrich | 0,060 | / | 1,400 | = | 0,043 | |||||
Wärmedämmung 035 | 0,070 | / | 0,035 | = | 2,000 | |||||
Stahlbeton | 0,200 | / | 2,100 | = | 0,095 | |||||
Σ R = | 2,138 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,17 + 2,138 + 0,17 = | ||||||||||
RT = 2,478 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,40 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
20. Decke über Tiefgarage | ||||||||||
d = 23 cm + 6 cm + 10 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Estrich | 0,060 | / | 1,400 | = | 0,043 | |||||
Wärmedämmung 035 | 0,060 | / | 0,035 | = | 1,714 | |||||
Stahlbeton | 0,230 | / | 2,100 | = | 0,110 | |||||
Wärmedämmung 045 | 0,100 | / | 0,045 | = | 2,222 | |||||
Σ R = | 4,089 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,17 + 4,089 + 0,17 = | ||||||||||
RT = 4,429 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,23 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
21. Decke über EG (nach oben) | ||||||||||
d = 20 cm + 8 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Estrich | 0,060 | / | 1,400 | = | 0,043 | |||||
Wärmedämmung 025 | 0,080 | / | 0,025 | = | 3,200 | |||||
Stahlbeton | 0,200 | / | 2,100 | = | 0,095 | |||||
Gipsputz | 0,015 | / | 0,700 | = | 0,021 | |||||
Σ R = | 3,360 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,10 + 3,360 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 3,500 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,29 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
22. Decke unter 1. OG (innerhalb thermischer Hülle) | ||||||||||
|
||||||||||
23. Decke über 1. OG (nach oben) | ||||||||||
d = 20 cm + 8 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Estrich | 0,060 | / | 1,400 | = | 0,043 | |||||
Wärmedämmung 025 | 0,080 | / | 0,025 | = | 3,200 | |||||
Stahlbeton | 0,200 | / | 2,100 | = | 0,095 | |||||
Gipsputz | 0,015 | / | 0,700 | = | 0,021 | |||||
Σ R = | 3,360 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,10 + 3,360 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 3,500 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,29 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
24. Decke unter DG (innerhalb thermischer Hülle) | ||||||||||
|
||||||||||
25. Decke über 1. OG (Auskragung) | ||||||||||
d = 21 cm + 6 + 7,5 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Estrich | 0,060 | / | 1,400 | = | 0,043 | |||||
Wärmedämmung 035 | 0,060 | / | 0,035 | = | 1,714 | |||||
Stahlbeton | 0,210 | / | 2,100 | = | 0,100 | |||||
Wärmedämmung 040 | 0,075 | / | 0,040 | = | 1,875 | |||||
Kalkzementputz | 0,015 | / | 0,870 | = | 0,017 | |||||
Σ R = | 3,749 | |||||||||
RT = Rsi + R + Rse = 0,17 + 3,749 + 0,04 = | ||||||||||
RT = 3,959 m2*K/W
| ||||||||||
U = 1 / RT = 0,25 W/(m2*K)
| ||||||||||
|
||||||||||
26. Dachschräge DG | ||||||||||
20 cm Wärmedämmung | ||||||||||
Gefachbereich: |
||||||||||
Wärmedämmung 035 | 0,200 | / | 0,035 | = | 5,714 | |||||
Luftschicht | 0,018 | / | 0,112 | = | 0,160 | |||||
Gipskarton | 0,015 | / | 0,210 | = | 0,071 | |||||
Σ R = | 5,946 | |||||||||
RT1 = Rsi + R + Rse = 0,10 + 5,946 + 0,04 = | ||||||||||
RT1 = 6,086 m2*K/W
| ||||||||||
Rippenbereich: |
||||||||||
Sparren | 0,200 | / | 0,130 | = | 1,538 | |||||
Luftschicht | 0,018 | / | 0,112 | = | 0,160 | |||||
Gipskarton | 0,015 | / | 0,210 | = | 0,071 | |||||
Σ R = | 1,770 | |||||||||
RT2 = Rsi + R + Rse = 0,10 + 1,770 + 0,04 = | ||||||||||
RT2 = 1,910 m2*K/W
| ||||||||||
Oberer Grenzwert des Wärmedurchgangswiderstandes (vgl. DIN EN ISO 6946 Abschnitt 6.2): | ||||||||||
1 / R'T = f1 / RT1 + f2 / RT2 = 0,875 / 6,086 + 0,125 / 1,910 = 0,209 | ||||||||||
R'T = 4,779 m2*K/W | ||||||||||
Unterer Grenzwert des Wärmedurchgangswiderstandes: | ||||||||||
Thermisch inhomogene Schichten: | ||||||||||
dj | /( | f1 | * | λ1j | + | f2 | * | λ2j | )= | Rj |
0,200 | /( | 0,875 | * | 0,035 | + | 0,125 | * | 0,130 | )= | 4,267 |
0,018 | /( | 0,875 | * | 0,112 | + | 0,125 | * | 0,112 | )= | 0,160 |
0,015 | /( | 0,875 | * | 0,210 | + | 0,125 | * | 0,210 | )= | 0,071 |
Σ R = | 4,498 | |||||||||
R"T = Rsi + R + Rse = 0,10 + 4,498 + 0,04 = 4,638 m2*K/W | ||||||||||
RT = (R'T + R"T) / 2 = ( 4,779 + 4,638 ) / 2 = | ||||||||||
RT = 4,709 m2*K/W
| ||||||||||
Korrektur für Luftspalten (vgl. DIN EN ISO 6946 Abschnitt 4): | ||||||||||
Ug = U" * ( Rl / RT )2 = 0,01 * ( 5,714 / 4,709 )2 = 0,01 W/(m2*K) | ||||||||||
Uc = 1 / RT + Ug = 0,23 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
27. Dachflächenfenster | ||||||||||
Wärmedämmglas | ||||||||||
Energiedurchlassgrad g = 0,39; Rahmenfaktor FF = 0,70 | ||||||||||
U = 1,30 W/(m2*K) | ||||||||||
|
||||||||||
28. Pauschale Wärmebrückeneinflüsse (vgl. EnEV Anhang 1 Nr. 2.5) | ||||||||||
Δ UWB = 0,05 W/(m2*K) (Regelkonstruktionen nach DIN 4108 Bbl. 2) |
Fensterflächenanteil f = AW / ( AW + AAW ) = 130,6 / ( 130,6 + 765,7 ) = 0,15 <= 0,30
=> Nachweis sommerlicher Wärmeschutz nicht erforderlich
Anlagenbewertung nach DIN 4701-10 | |||||||||||
I. Eingaben | |||||||||||
AN= | 691,4 m2 | tHP= | 185 Tage | FGT= | 69,6 kKh/a | ||||||
Trinkwassererwärmung | Heizung | Lüftung | |||||||||
absoluter Bedarf | Qtw= | 8.643,0 kWh/a | Qh= | 40.887,3 kWh/a | |||||||
bezogener Bedarf | qtw= | 12,50 kWh/m2*a | qh= | 59,13 kWh/m2*a | |||||||
II. Systembeschreibung | |||||||||||
Übergabe | Wasserheizung - Freie Heizflächen, Thermostatventil, 1 K Auslegungsproportionalbereich | ||||||||||
Verteilung | Gebäudezentrale Trinkwarmwasserversorgung mit Zirkulation; ausserhalb thermischer Hülle; Leitungen: LV = 39,8 m (berechnet); UV = 0,20 W/m*K; LS = 51,9 m (berechnet); US = 0,20 W/m*K; LSL = 51,9 m (berechnet); USL = 0,20 W/m*K; PPumpe = 33 W (berechnet) | Zentrales Warmwasserheizungsrohrnetz; innerhalb thermischer Hülle; 55o/45oC Radiatoren; aussenliegende Stränge; Pumpe geregelt; Leitungen: LV = 63,1 m (berechnet); UV = 0,25 W/m*K; LS = 51,9 m (berechnet); US = 0,25 W/m*K; LA = 380,3 m (berechnet); UA = 0,25 W/m*K; PPumpe = 104 W (berechnet); z = 24,0 h/d (berechnet) | |||||||||
Speicherung | Bivalenter Solarspeicher; ausserhalb thermischer Hülle; mit Umwälzpumpe; PPumpe = 84 W (berechnet); Speicher-Nenninhalt = 583 l (berechnet); Speicher-Nenninhalt Solarteil = 719 l (berechnet) | ||||||||||
Erzeugung | Erzeuger 1 | Erzeuger 2 | Erzeuger 3 | Erzeuger 1 | Erzeuger 2 | Erzeuger 3 | Erzeuger WÜT | Erzeuger L/L-WP | Erzeuger Heizregister | ||
Deckungsanteil | 0,46 | 0,54 | 0,00 | 1,00 | 0,00 | 0,00 | |||||
Erzeuger | Brennwertkessel; Qn = 41 kW (berechnet); η100% = 0,94 (berechnet); qB,70 = 0,010 (berechnet); PHE = 0,267 kW (berechnet) | Solare Trinkwarmwasserbereitung; Flachkollektor; ν0 = 0,77 (berechnet); k1 = 3,50 W/m2*K (berechnet); k2 = 0,02 W/m2*K (berechnet); IAM 50o = 0,90 (berechnet); C = 6,40 kJ/m2*K (berechnet); Ac = 16,8 m2 (berechnet); Neigung = 30o; Ausrichtung = -20o; Lsol = 40,0 m (berechnet); PHE = 65 W (berechnet) | Brennwertkessel; Qn = 41 kW (berechnet); η30% = 1,00 (berechnet); qB,70 = 0,010 (berechnet); PHE = 0,089 kW (berechnet) | ||||||||
Energieträger | Erdgas H | Sonstige erneuerbare Energie | Erdgas H | ||||||||
CO2-Emissionen | 0,25 | ||||||||||
III. Ergebnisse | |||||||||||
Deckung von Qh | qh,TW= | 0,00 kWh/m2*a | qh,H= | 59,13 kWh/m2*a | qh,L= | 0,00 kWh/m2*a | |||||
Energieträger | Endenergie | Primärenergie | |||||||||
Wärmeenergie (WE) | 1. Erdgas H | QWE,1,E | 73,8 kWh/a | QWE,1,P | 81,2 kWh/a | ||||||
Hilfsenergie (HE) | Strom | QHE,E | 1,9 kWh/a | QHE,P | 5,6 kWh/a | ||||||
Jahres-Endenergiebedarf: QE = Σ QWE,E + QHE,E | QE = | 52.329,3 kWh/a | |||||||||
Jahres-Primärenergiebedarf: QP = Σ QWE,P + QHE,P | QP = | 59.995,4 kWh/a | |||||||||
bezogener Jahres-Primärenergiebedarf: qP = Σ QP / AN | qP = | 86,8 kWh/m2*a | |||||||||
Anlagenaufwandszahl: eP = Σ QP / (QH + QTW) | eP = | 1,21 | |||||||||
Trinkwassererwärmung | ||||||
Wärme (WE) | ||||||
Rechenvorschrift/Quelle | kWh/m2*a | Heizwärmegutschriften | ||||
qtw | aus EnEV | 12,50 | ||||
qTW,ce | Tabelle C.1.1 | 0,00 | ||||
qTW,d | Abschnitt 5.1.2.2 | 7,22 | qh,TW,d | 0,00 kWh/m2*a | ||
qTW,s | Abschnitt 5.1.3 | 1,48 | qh,TW,s | 0,00 kWh/m2*a | ||
Σ | (qtw + qTW,ce + qTW,d + qTW,s) | 21,20 | qh,TW | 0,00 kWh/m2*a | ||
Erzeuger 1 | Erzeuger 2 | Erzeuger 3 | ||||
αTW,g | Tabelle C.1.4a | 0,46 | 0,54 | |||
eTW,g | Abschnitt 5.1.4.2 | 1,10 | 0,00 | 0,00 | ||
Endenergie | ||||||
qTW,E | Σ qTW * (eTW,g,i * αTW,g,i) | 10,84 | 0,00 | 0,00 | qTW,E | 10,84 kWh/m2*a |
Energieträger: | Erdgas H | Sonstige erneuerbare Energie | ||||
fP,i | Tabelle C.4.1 | 1,10 | 0,00 | Primärenergie | ||
qTW,P | Σ qTW,E,i * fP,i | 11,92 | 0,00 | 0,00 | qTW,P | 11,92 kWh/m2*a |
Hilfsenergie (HE) | ||||||
Rechenvorschrift/Quelle | kWh/m2*a | |||||
qTW,ce,HE | Tabelle C.1.1 | 0,00 | ||||
qTW,d,HE | Abschnitt 5.1.2.2 | 0,28 | ||||
qTW,s,HE | Abschnitt 5.1.3 | 0,04 | ||||
Erzeuger 1 | Erzeuger 2 | Erzeuger 3 | ||||
αTW,g | Tabelle C.1.4a | 0,46 | 0,54 | |||
qTW,g,HE | Abschnitt 5.1.4.2 | 0,14 | 1,00 | 0,00 | ||
(qTW,g,HE * αTW,g) | 0,06 | 0,54 | 0,00 | |||
Endenergie | ||||||
ΣqTW,HE,E | (qTW,ce,HE + qTW,d,HE + qTW,s,HE + Σα * qTW,g,HE) | 0,92 | qTW,HE,E | 0,92 kWh/m2*a | ||
Energieträger: | Strom | |||||
fP | Tabelle C.4.1 | 3,00 | Primärenergie | |||
qTW,HE,P | ΣqTW,HE,E * fP | 2,75 | qTW,HE,P | 2,75 kWh/m2*a | ||
Endenergie: | QTW,WE,E | 1. Erdgas H | ΣqTW,WE,E * AN | 7.494,3 kWh/a |
QTW,HE,E | Strom | ΣqTW,HE,E * AN | 635,0 kWh/a | |
Primärenergie: | QTW,P | (ΣqTW,P + ΣqTW,HE,P) * AN | 10.148,6 kWh/a | |
Heizung | ||||||
Wärme (WE) | ||||||
Rechenvorschrift/Quelle | kWh/m2*a | |||||
qh | nach Abschnitt 4.1 | 59,13 | ||||
qh,tw | aus Trinkwassererwärmung | 0,00 | ||||
qh,L | aus Lüftung | 0,00 | ||||
qce | Tabelle C.3.1 | 1,10 | ||||
qd | Abschnitt 5.3.2.1 | 1,40 | ||||
qs | Abschnitt 5.3.3 | 0,00 | ||||
Σ | (qh - qh,TW - qh,L + qce + qd + qs) | 61,64 | ||||
Erzeuger 1 | Erzeuger 2 | Erzeuger 3 | ||||
αg | Tabelle C.3.4a | 1,00 | 0,00 | 0,00 | ||
eg | Abschnitt 5.3.4.2 | 1,02 | 0,00 | 0,00 | ||
Endenergie | ||||||
qE | Σ q * (eg,i * αg,i) | 62,99 | 0,00 | 0,00 | qH,E | 62,99 kWh/m2*a |
Energieträger: | Erdgas H | |||||
fP,i | Tabelle C.4.1 | 1,10 | Primärenergie | |||
qP | Σ qE,i * fP,i | 69,29 | 0,00 | 0,00 | qH,P | 69,29 kWh/m2*a |
Hilfsenergie (HE) | ||||||
Rechenvorschrift/Quelle | kWh/m2*a | |||||
qce,HE | Tabelle C.3.1 | 0,00 | ||||
qd,HE | Abschnitt 5.3.2.1 | 0,49 | ||||
qs,HE | Abschnitt 5.3.3 | 0,00 | ||||
Erzeuger 1 | Erzeuger 2 | Erzeuger 3 | ||||
αg | Tabelle C.3.4a | 1,00 | 0,00 | 0,00 | ||
qg,HE | Abschnitt 5.3.4.2 | 0,45 | 0,00 | 0,00 | ||
(qg,HE * αg) | 0,45 | 0,00 | 0,00 | |||
Endenergie | ||||||
ΣqHE,E | (qce,HE + qd,HE + qs,HE + Σα * qg,HE) | 0,93 | qH,HE,E | 0,93 kWh/m2*a | ||
Energieträger: | Strom | |||||
fP | Tabelle C.4.1 | 3,0 | Primärenergie | |||
qHE,P | ΣqHE,E * fP | 2,80 | qH,HE,P | 2,80 kWh/m2*a | ||
Endenergie: | QTW,WE,E | 1. Erdgas H | ΣqTW,WE,E * AN | 43.554,4 kWh/a |
QTW,HE,E | Strom | ΣqTW,HE,E * AN | 645,7 kWh/a | |
Primärenergie: | QTW,P | (ΣqTW,P + ΣqTW,HE,P) * AN | 49.846,8 kWh/a | |
Datum und Unterschrift